Sarah maakt het in Tilburg

Zonder precies te weten wat het inhield om choreografe te zijn, was Sarah Prescimone al van kleins af aan vastberaden om het te worden. Zeventien jaar geleden kwam ze met haar moeder en zusje vanuit Sicilië naar Tilburg. Inmiddels is de 29-jarige Tilburgse sinds 2017 afgestudeerd als choreografe aan de dansacademie van Fontys Hogeschool voor de Kunsten. Ze is gespecialiseerd in het hybridiseren van inwaarts-gerichte dansstijlen zoals ‘butoh’, met extern gerichte stijlen zoals ‘urban’. In haar werk zoekt ze naar verbanden in uitersten en is choreografie een middel geworden om tot de kern te komen van de thema’s die ze verkent.

DRANG OM TE DANSEN

Als klein meisje was Sarah’s karakter wat aan de timide kant, wat de behoefte om te dansen heeft aangewakkerd. “Ik had vroeger moeite met het verwoorden wat er binnen in mij omging naar anderen, maar door middel van dans kon ik toch mijn gevoelens uiten. Dat heeft ervoor gezorgd dat ik het lichaam als expressiemiddel ben gaan gebruiken en het als een communicatief instrument ben gaan zien.” Inmiddels is haar drijfveer om te dansen verder uitgekristalliseerd. “Tegenwoordig is choreograferen een noodzaak geworden. Het is een gereedschap om te zoeken naar connecties tussen bepaalde vraagstellingen en concepten die ik wil overbrengen aan de toeschouwer. Het laat me graven naar de essentie hierin.”

HELEN VAN LICHAAM IN CRISIS

Een rode draad die vaak terugkomt in haar werk is ‘het lichaam in crisis’. Dit kan emotionele bagage zijn zoals een traumatische ervaring. Door middel van dans probeert ze die crisis te transformeren en te helen in de mens. “Daarbinnen zie ik de performer en het publiek als één. Er is voor mij geen barrière tussen die twee.” Ook kan het thema ‘lichaam in crisis’ simpeler en fysieker zijn dan dit. “Hoe ga je bijvoorbeeld om met lichamelijke urgenties? Dat is ook een voorbeeld van een lichaam in crisis. Als je bijvoorbeeld dorst, honger of het koud hebt, hoe uit zich dat lichamelijk en hoe ziet dat eruit? De trillingen in het lichaam door bijvoorbeeld kou, kun je verkleinen in micro-bewegingen of juist vergroten in dynamische en explosieve uitspattingen van energie.”

BRAZILIAANSE JIU JITSU

Sinds vorig jaar is de choreografe een andere weg ingeslagen in de manier waarop ze danst en choreografeert. Ze is zich aan het verdiepen in de functionaliteit van beweging, zoals dat in vechtsport het geval is. “Nu werk ik samen aan een duet met Hans van de Moosdijk die de bruine band-graad heeft behaald in Braziliaans Jiu Jitsu. Met deze nieuwe input kan ik mijn vertrouwde choreografische ingrediënten herontdekken en juist nieuwe ingrediënten toevoegen waardoor de samenwerking voor mij een dieper leerproces heeft. Mijn instinct als onderzoeker wordt hierdoor verder aangewakkerd. Hans is geen danser of performer van origine, wat weer nieuwe elementen toevoegt zoals een eerlijker bewegingspatroon, waardoor een functionele intelligentie van het lichaam wordt bereikt." De première van dit duet ‘Vale Tudo’ wordt op 2 mei in de Unbroken CrossFit & Fight Academy in Tilburg uitgevoerd.

BUTOH VS. URBAN

Ook verdiept Sarah zich nu in de Japanse dansstijl ‘Butoh’ waarbij de duistere kant van het leven gemanifesteerd wordt. “Butoh betekent letterlijk ‘to step inwards’. Het negatieve wordt hierbij getransformeerd naar het positieve. Ik meng het vocabulaire dat ik ken uit de urban dansstijl met deze Butoh dansstijl. De urban dansstijl is voornamelijk meer naar buiten gericht. Dat contrast en die twee extremen vind ik interessant om te onderzoeken, want hoe kun je die twee combineren? Komen ze misschien uit dezelfde kern maar navigeren ze in en andere richting? Het is voor mij een interessante zoektocht naar de connecties binnen deze polariteit.”

WERKWIJZE

Als Sarah met een performer werkt, start ze vaak met een oefening vanuit automatisch schrift en stelt ze vragen, om tot een beweging en uiteindelijk een dansvoorstelling te komen. “Ik vraag de persoon om een uur lang voortdurend te schrijven, zonder twijfels of censuur. Vervolgens halen we zinnen uit de tekst en manifesteren we deze lichamelijk. We creëren een scene met deze elementen. Dan wordt het een soort knippen en editten van deze lichamelijke manifestaties, een narratieve intense collage. Voor mij is het gesprek met de persoon waarmee ik werk heel belangrijk. Het is echt een bewegende dialoog. Ik ben totaal niet hiërarchisch in mijn aanpak. De inspiratiebron is het fysiek en het emotionele lichaam en de geschiedenis daarvan. Samen met het concept verwijzen we naar de elementen van de ruimte om een helder samenspel te vormen of vervormen.”

BUITEN DE TRADITIONELE LOCATIES

Wat Sarah een bijzonder fenomeen vindt, is dat toeschouwers vaak gewend zijn aan een theater-omgeving om naar een dansvoorstelling te kijken. De meeste choreografieën die ze nu maakt, zijn performances die daarbuiten plaatsvinden. Zo had ze dansvoorstellingen in kunstatelier Kunstleer, sportschool Washinkan Kendo, repetitieruimte van muziekwinkel Diggers en de fotostudio van Jeroen Putmans en Addrianna Krupa. “Ik probeer zo de toeschouwers te mobiliseren naar een andere plek dan het theater en ze daarmee nieuwe plekken te laten (her)ontdekken In Tilburg en daarmee binnenin hun eigen gevoelswereld.”

GEWORTELD MET TILBURG

Voor Sarah voelt Tilburg echt als thuis. “Toen ik nog in Italië woonde hoorde ik al verhalen en kreeg ik wel eens cadeautjes uit Tilburg. Mijn oom woonde hier toen al en was de conciërge bij Fontys Hogeschool voor de kunsten, waar ik later zelf ging studeren. Toen ik met mijn moeder en zusje naar Tilburg kwam, ben ik hier naar een basisschool gegaan om Nederlands te leren. Later had ik ook onder andere danslessen in het Factorium en op de dansacademie en ik heb hier nu een werkruimte waar ik werk aan mijn choreografie. Wat ik uniek vind aan deze stad is dat het makers-klimaat hier heel divers is. Er zijn hier veel makers van verschillende disciplines, van experimenteel tot klassiek. 

MAKER EN ONDERNEMER

De maanden na Sarah's afstuderen leerde ze al snel over de verschillende rollen die je naast maker zijn, kunt aannemen. “Na verschillende gesprekken met specialisten en vakmensen die al een tijdje in het werkveld zitten kreeg ik advies over financiën en netwerken. Ondernemen is als een extra baan hebben naast het choreograferen en het performen en zijn wellicht niet te scheiden van elkaar. Er zijn zo veel factoren waar je rekening mee moet houden tijdens een project, zoals het produceren, promoten, administratie bijhouden en daarnaast ook niet vergeten jezelf te vertrouwen als je in een poging bevind om de innerlijke chaos te ordenen.”

DE GOUDEN TIP VAN SARAH:

Sta in je eigen kracht. Probeer te voorkomen dat je je laat meeslepen en bedenk hoe je het verschil kan maken vanuit je eigen visie. Kijk wel naar buiten en verbind jezelf met en door anderen. De meeste waardevolle lessen komen daaruit voort, maar richt die spiegel vervolgens naar binnen toe en reflecteer. Dat maakt je visie sterk, transparant en helder voor jezelf. Dit resoneert door en laat mensen transformeren en innerlijk bewegen.

Creative minds

Meer makersverhalen