Tentoonstelling 'Koninklijk borduren'

Tentoonstelling 'Koninklijk borduren'

Een unieke kans nieuwe gordijnen woonpaleis Koningin Máxima en Koning Willem-Alexander te bewonderen

Dit najaar zijn de nieuwe gordijnen voor Paleis Huis ten Bosch - het woonpaleis van Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima - te zien in het TextielMuseum in Tilburg. Hare Majesteit Koningin Máxima borduurt samen met ruim 150 borduurders uit heel Nederland mee aan dit nieuwe culturele erfgoed. In de tentoonstelling ‘Koninklijk borduren: verhalen en vakmanschap' zijn de nieuwe gordijnen te zien samen met de historische gordijnen die de inspiratiebron vormden. De tentoonstelling, te zien van 1 december 2022 tot en met 29 mei 2023, biedt een kijkje in het maakproces van dit omvangrijke project en toont de rijkdom aan verhalen die ontstaat wanneer mensen samen borduren.

De tentoonstelling ‘Koninklijk borduren: verhalen en vakmanschap’ biedt bezoekers de kans de nieuwe gordijnen te bewonderen voordat ze geïnstalleerd worden in de Chinese Zaal van het paleis. De gordijnen zijn een hedendaagse herinterpretatie van de oorspronkelijke gordijnen gemaakt in het 18de-eeuwse Kanton, die te kwetsbaar zijn en moeten worden geconserveerd. Het TextielLab - de werkplaats van het TextielMuseum - borduurt de nieuwe gordijnen machinaal, waarna borduurliefhebbers uit het hele land met de hand borduursels toevoegen. Een omvangrijk proces waaraan vele handen bijdragen. De tentoonstelling biedt een uniek kijkje in het paleis, een blik achter de schermen van het ontwerp- en maakproces en belicht het vakmanschap, de passie en persoonlijke verhalen van de betrokken borduurliefhebbers.

Nieuw Nederlands erfgoed

De eerste ruimte geeft de sfeer weer van de Chinese Zaal; naast de historische gordijnen vindt men hier authentieke meubelen, haardschermen en een servies uit de 18e-eeuw. De bezoeker kan inzoomen op de zeer gedetailleerde geborduurde taferelen op de historische gordijnen. Diverse audiofragmenten nemen de bezoeker mee in de verhalen achter de Chinese taferelen. Zo biedt een audiofragment dat een tafereel belicht van dorpelingen die kleren wassen in de rivier, inzicht in de sociale status, klederdracht, symboliek en architectuur uit het China van toen. In een volgende ruimte ontdekken bezoekers de nieuwe gordijnen, ontworpen door de Haagse ontwerper Liesbeth Stinissen. Te zien is de Nederlandse delta, geïnspireerd op de Chinese rivier afgebeeld op de historische gordijnen. De meanderende delta verbindt verschillende architectonische iconen en dagelijkse taferelen uit de rijke Nederlandse geschiedenis waarvan een aantal ook een bijzondere connectie heeft met het Koninklijk Huis. Voorbeelden zijn de Deltawerken in Zeeland, NEMO Science Museum in Amsterdam en de Sint Servaasbrug in Maastricht.

Vakmanschap

In het TextielMuseum – een museum en werkplaats in één – is naast het eindresultaat ook altijd aandacht voor het maakproces. De tentoonstelling 'Koninklijk borduren' neemt de bezoeker mee in alle stappen van het ontwerp- en maakproces van de nieuwe gordijnen. In een ateliersetting wordt het onderzoek van Liesbeth Stinissen getoond aan de hand van ontwerpschetsen en samples. Te zien is welke ontwerpkeuzes door Stinissen zijn gemaakt en creatieve processen zijn doorlopen. Een film toont hoe Stinissen in het TextielLab samen met borduurexpert Frank de Wind de talloze mogelijkheden van computergestuurd borduren onderzocht en de nodige bijkomende technische uitdagingen overwon. Diverse voelstalen maken het mogelijk het borduurwerk van dichtbij te bestuderen.

Heel Nederland borduurt

In de laatste zaal staan de handwerkliefhebbers die hebben bijgedragen aan het borduurwerk centraal. Onder leiding van meesterborduurder Anna Bolk werken meer dan 150 deelnemers van verschillende borduurgroepen én Hare Majesteit Koningin Máxima mee aan de ontwikkeling van de gordijnen, van een borduurgroep uit Kollumerzwaag tot een groep in Middelburg. Aan de hand van persoonlijke borduurwerken zijn verhalen te ontdekken die schuilgaan achter hun passie voor het borduren - die soms tot generaties teruggaat. In deze zaal laat de tentoonstelling de verbindende rol van handwerken zien als middel voor ontmoeting, gesprek en uitwisseling van kennis en vaardigheden.

De tentoonstelling 'Koninklijk Borduren: verhalen en vakmanschap' komt tot stand dankzij de structurele ondersteuning van de Provincie Noord-Brabant, Gemeente Tilburg en het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en in samenwerking met Dienst van het Koninklijk Huis.