Braventure: living lab voor startups mét ondersteuning en ecosysteem

Voor nieuwe, toekomstbestendige oplossingen en innovaties heeft Brabant een uniek en vruchtbaar klimaat. Althans, als je het Job Nijs vraagt. Nadat hij de afgelopen twintig jaar voornamelijk buiten onze provincie als ondernemer werkte, keerde de geboren Tilburger hier onlangs terug. Sinds driekwart jaar is hij directeur van startup kickstarter Braventure, gevestigd in Gebouw88 in de Spoorzone in Tilburg. “Hier is veel onderlinge verbondenheid, heel belangrijk voor ondernemers. Tel daar de meer dan honderdduizend studenten die we opleiden, de broedplaatsen en hotspots voor ondernemers en de grote bedrijven bij op, en je ziet dat wat we hier te bieden hebben, zich niet snel laat kopiëren naar andere regio’s in Europa.”

Ecosysteem voor startups

Sinds 2018 helpt het provinciebrede programma Braventure startups op weg. “Ondernemen vanuit een start-up is een zoektocht. Dat kan heel confronterend zijn - aan je gouden idee moet vaak nog flink gesleuteld worden. Of je komt erachter dat niemand op jouw plan zit te wachten”, weet Job. Uit zijn eigen ondernemerservaring noemt hij als voorbeeld een startup met reclame op vrachtwagens, als alternatief voor de billboards langs de snelweg. “Het moment waarop je merkt dat je beet hebt, dát is interessant. Dat maakt werken met startups ook zo boeiend.” 

Braventure ondersteunt startups via drie verschillende wegen, legt Job desgevraagd uit. Samen met dertien kennispartners, bestaande uit alle grote opleidingsinstituten voor hoger onderwijs in Brabant en regionale ontwikkelorganisaties zoals Midpoint Brabant, REWIN en de BOM, creëert zijn organisatie een uniek ecosysteem voor ondernemerschap. Bij overheden en EU zorgt Braventure voor draagvlak, door de impact van Brabantse startups te verwoorden en te verbeelden. En tot slot verbindt de organisatie ondernemers met startups aan elkaar, via programma’s rond kennisdeling - zoals lezingen, trainingen en workshops. “We bieden een netwerk waarbinnen ondernemers leren van elkaar. Dat kunnen veertigers zijn, maar ook studenten die bijna klaar zijn met hun opleiding. Normaal treffen zij elkaar misschien niet zo snel, terwijl ze wél enorm veel van elkaar kunnen leren.”

No nonsense

Er is, merkt Job sinds hij terugkeerde, een nieuwe energie in Tilburg. Die energie uit zich onder andere in de ontwikkeling van de Spoorzone, waar ook het hoofdkantoor van Braventure is gevestigd. Dit gebied is eigenlijk één groot living lab: voor ondernemerschap (Braventure, Station88, Midpoint Brabant, ondernemersadvies gemeente Tilburg), voor mens, maatschappij en toekomst (LocHal, MindLabs, Young Professional Campus), voor cultuur (Hall of Fame, Koepelhal). “Sinds de ineenstorting van de textielindustrie in de jaren zestig is Tilburg op zoek naar een nieuwe identiteit. Voor mijn gevoel begint dat nieuwe gezicht nu steeds beter vorm te krijgen.” Er is in de stad veel ruimte voor experiment, om dingen uit te proberen. En om te mislukken. “De stad krijgt daardoor meer aantrekkingskracht. En dat is dan weer positief voor het aantal banen en voor het vestigingsklimaat.” Tilburgers zouden best wel wat trotser op zichzelf en hun stad mogen zijn, vult Job aan. “Maar dan wel zonder die mentaliteit van no nonsense en aanpakken te verliezen.”

De boer op

Een belangrijke ondernemersles, vindt Job, is dat je je plannen het best zo snel mogelijk kunt toetsen. Bij andere ondernemers, bij potentiële klanten. Aan de coachende kant zag hij het daar vaak misgaan. Met ondernemen vanuit je eigen zolderkamer kom je er niet. Je moet de boer op. “Juist de confrontatie met de werkelijkheid is voor startups ontzettend belangrijk. Daardoor schaaf je je plannen steeds verder bij, waardoor er tractie kan ontstaan. Dat maakt living labs zo ontzettend relevant voor het succes van startups.”

Leren van elkaar

Brabantse opleidingen investeren steeds vaker in ondernemerschapsonderwijs. Een goede ontwikkeling, vindt Job. Tilburg University ging begin dit schooljaar zelfs van start met een bacheloropleiding Entrepreneurship and Business Innovation - de eerste in Nederland. In elke grote Brabantse stad ontstaat zo een living lab voor ondernemerschap. Een plek waar ondernemers - samen met onderwijs en ontwikkelorganisaties - kunnen experimenteren en pionieren.“Vanuit Braventure ondersteunen we onder meer met een opleiding voor startup begeleiders. Zodat onze partners ook de juiste handvatten in handen hebben, waarmee ze ondernemers kunnen begeleiden.” Ook werken opleidingen onderling steeds beter samen, onder andere dankzij de verbindende rol van Braventure. Zo is het bedrijf betrokken bij Jheronimus Academy of Data Science (JADS), een onderzoeksinstituut op het gebied van Data Science waarin onder meer Tilburg University en Technische Universiteit Eindhoven samen optrekken. “Braventure ondersteunt deze samenwerking met speciale programma’s voor startups, die hieruit voortkomen.” 

Internationale hotspot

De ambities van Braventure zijn torenhoog. Over vijf jaar moet Brabant op de internationale kaart staan als de place to be voor ondernemers. Dat wanneer een Amerikaan overweegt om in Europa te gaan ondernemen, hij linea recta wordt doorverwezen naar de regio Brabant. “Sinds 2018 werken we daar hard aan. Langzaam maar zeker beseffen we ons steeds beter dat je samen meer bereikt dan alleen. Dat lukt niet van de een op de andere dag: er is vertrouwen en afstemming voor nodig.” Braventure zette succesvol een gezamenlijk programma op, het customer validation program, voor vroege fase startups. Startups uit heel Brabant komen hierin samen. Ook het eerder genoemde opleidingsprogramma voor startup begeleiders - geïnitieerd samen met de BOM - is hier een mooi voorbeeld van. Begeleiders helpen elkaar, door hun kennis en netwerk te delen. Zo hielp één van de deelnemers een Tilburgse startup aan een lead bij een mogelijke klant in de Brainport regio, via dit netwerk. Job: “Stap voor stap komen we steeds dichterbij ons doel.” 

Als het aan Job ligt, blijft hij nog wel even bij Braventure betrokken. “Het samenwerken met onze partners, met startups en met stakeholders vind ik super leuk. Als we stukje bij beetje verder bouwen, dan kunnen we samen echt het verschil maken. Daar ben ik van overtuigd.”

Gouden ondernemerstip

“Alle vragen die je hebt, zijn al door andere ondernemers beantwoord. Gebruik de ervaring van anderen: praat met hen, luister podcasts, lees boeken. Sparren met andere ondernemers is ontzettend leerzaam. Dus: blijf niet in je eigen bubbel zitten, maar trek eropuit.”

Braventure en corona

“Heel veel van wat we voorheen deden, kan gelukkig doorgaan. Dankzij technologie is heel wat mogelijk, dat is mooi om te zien. Onze belangrijkste werkzaamheden draaien om netwerken en verbinden. Je ziet nu online toch nieuwe mogelijkheden daarvoor ontstaan. Het is wel lastiger om écht iets op te bouwen. De spontane ontmoeting voor of na een meeting of tijdens een borrel is er nu niet. Maar uiteindelijk vinden we hier ook weer onze weg in.”