MURF/MURW MAAKT HET IN TILBURG

Er ligt veel pijn verscholen in de evolutie van het woord murwnaar wat het nu is: murf. Het staat symbool voor het gemak, waarnaar we constant opzoek zijn. Murfis nou eenmaal gemakkelijker uit te spreken. We gaan naar een samenleving toe waarin we zelf niet meer hoeven na te denken. Een samenleving waarin alles hapklaar wordt gemaakt. Ofwel, de mainstream. We willen niet anti-mainstream zijn, maar we zijn opzoek naar andere perspectieven. Met zowel een magazine als een festival met muziek, performance, beeldende kunst en film, gaan we het experiment aan. We zoeken de randen op, schuren er tegenaan, maar bovenal verbinden we.” Ontmoet Marijn Dijkmeijer, Simon van Iersel, Marieke Reijnen en Ira Hopkoper, de drijvende krachten achter het Murf/Murw magazine.                

Het grote atelier van Marijn dient als het hoofdkwartier van het Murf/Murw magazine en tevens ook het gelijknamige festival, dat over enkele weken op 1 en 2 oktober in Tilburg plaatsvindt. Toch lijken Marijn, Simon, Marieke en Ira nog de rust zelve. “Dat was een aantal jaar geleden wel anders”, vertelt Marieke lachend. “Toen hadden we met ons magazine besloten om alles op papier te doen en dus niks digitaal. Eén van onze principes vanuit het magazine was de aandacht voor papier. Op die manier wilden we de digitalisering tegengaan, omdat wij ervan overtuigd zijn dat een fysiek product veel meer waarde heeft. Iets dat je kan vastpakken, wegleggen om het vervolgens weer vast te pakken. Het blijft veel meer plakken.” Nu er ook een festival bij is gekomen wordt er ook gebruik gemaakt van digitale kanalen om op die manier promotie te kunnen maken voor een breder publiek. Het zijn niet meer een paar makers, met een droom. Nee, bij het verwezenlijken van die droom zijn veel meer partners betrokken geraakt. Onder het genot van een kop koffie en omgeven door de kunstwerken van Marijn praten we over de drijfveren achter Murf/Murw, het ondernemen in Tilburg en de toekomstplannen.                        

Het begon allemaal na de kunstacademie. De realisatie van een droom om een magazine te creëren, waarin makers op een laagdrempelige wijze een podium kregen. Niet alleen inhoudelijk, maar ook met de verspreiding schuren ze tegen de mainstream aan. Anarchistische principes worden gehanteerd bij het drukken en verspreiden van het magazine. Denk hierbij aan een verkoopprijs die vergelijkbaar is met de drukkosten en enkel fysieke verspreiding, waarbij het magazine opdoemt op verschillende onafhankelijke locaties.

Niet veel later bleek de vraag groter dan alleen het magazine. In Pand P begonnen Marijn, Simon, Marieke en Ira met het organiseren van een evenement om kunstwerken uit het eigen magazine een podium te geven. “Makers kwamen toen fysiek samen en begonnen te experimenteren met elkaar.” Het opzoeken en samenbrengen van makers die kritisch tegenover de mainstream staan en de energie die daarbij vrij kwam, wakkerde het vlammetje aan om door te gaan. Samen met theater De Nieuwe Vorst werd in 2020 de eerste editie van het Murf/Murw Festival georganiseerd. Naast Marijn, Simon, Marieke en Ira werden ook Thomas Koevoets en Koen Reijnen betrokken bij de organisatie hiervan. Nog steeds zijn zij één van de drijvende krachten van het festival.

“Het probleem is dat we door grote spelers in een vacuüm terecht komen.” Simon noemt streamingdienst Netflix als voorbeeld, die tegenwoordig menig lunchtafelgesprek domineert met één van haar producties. “Mensen hebben geen oog meer voor al die andere prachtige producties. Dat is verschrikkelijk zonde.” Marijn vult hem aan: “Lijnrecht tegenover de mainstream staan is de rol van de kunst. We moeten altijd blijven nadenken over betekenis en constant kritisch zijn op onze gebruiken en rituelen.” Dit is dan ook wat Murf/Murw wil bereiken en uitstralen. Culturele niches een podium geven. “Even wat anders dan de Top 40.”                        

Deze filosofie wekt de interesse van veel makers. “Makers voelen meteen dat dit iets unieks is en onderdeel zijn van een groter geheel, een community van gelijkgestemden. Heel anders dan eenmalig een optreden geven en nul verbondenheid voelen.”

                        

Alle vier wonen ze in Tilburg en kennen ze de stad als hun broekzak. Simon: “Toen ik in Brussel woonde was ik één van de velen met de ambitie om een evenement te organiseren. Hier is dat anders. Er is op dit moment geen ander grootschalig evenement in Tilburg dat deze culturele niche opzoekt.” Op eigen brutale wijze klopten ze een aantal maanden geleden aan bij de Paradox, met de vraag of ze onderdeel wilden zijn van het festival. Nee heb je, ja kun je krijgen. “Omdat onze vraag anders is dan de mainstream wordt er al snel enthousiast gereageerd. Ondernemers en locaties willen direct met ons meedenken.” Die kenmerkende Tilburgse verbondenheid speelt een grote rol. Ondernemers en makers kennen elkaar en staan altijd open voor nieuwe ideeën. “Praten, praten, praten. Dat is de sleutel tot succes binnen Tilburg. We zijn een kleine stad, dus je bent snel bij de juiste persoon. Binnen korte tijd heb je een gigantisch netwerk.”

Dit jaar wordt het festival, mede dankzij dat grote netwerk, uitgebreid met vier extra locaties. Theater De Nieuwe Vorst staat bekend om haar spraakmakende programmering. De focus binnen de muren van het indrukwekkende pand ligt voornamelijk op theater, waar tijdens het festival de focus ook op muziek, beeldende kunst en film ligt. “Een jazz podium moet tijdens Murf/Murw niet alleen jazz programmering hebben, juist niet zelfs. In Paradox gaan we nu ook theater neerzetten. Dat vinden zij heel spannend.” De uitbreiding stopt niet bij Paradox. Dit jaar zijn ook rock café Little Devil, filmhuis Cinecitta en Kunstpodium T onderdeel van het programma. “In Cinecitta worden korte films gedraaid, die gratis toegankelijk zijn. Zo proberen we de drempel naar het festival zo laag mogelijk te houden en de nieuwsgierigheid naar het experiment bij het publiek aan te wakkeren.”                       

Wanneer het vervolgens gaat over de bezoekersaantallen is er een duidelijke onrust voelbaar. “De afgelopen twee edities waren tijdens Corona. Dat had één voordeel: duidelijk crowd management. Er werd gewerkt in twaalf shifts met een maximaal aantal bezoekers, die zich heel gecontroleerd moesten bewegen”, vertelt Marieke. “We konden elke shift weer optimaliseren, dus de laatste twaalfde shift was geweldig”, lacht Marijn. Hoeveel bezoekers er dit jaar dan verwacht worden is lastig. De eerste editie zonder beperkende maatregelen en ook is er sprake van meerdere locaties, waarbij bezoekers zelf rondstruinen door de stad. “We hebben niet een heel hard doel, omdat we vooral vanuit intrinsieke motivatie werken. We bieden de culturele niche een podium, omdat we het gewoon heel erg tof vinden. Maar om antwoord te geven op de vraag: we verwachten ongeveer 300 bezoekers.” Die 300 bezoekers kunnen smullen van een line-up die discipline-overstijgend is. Denk bij een expositie in Kunstpodium T niet aan een statische white cube, maar aan kunst met een performatief karakter.

Dit is nog maar het begin. Murf/Murw over tien jaar? Sluit je ogen en beeld je dit in: de Tilburgse binnenstad wordt gedomineerd door culturele niches. Alle kunstdisciplines komen samen, bundelen hun krachten, zoeken het ongemak op, schuren daar tegenaan, en creëeren weer nieuwe disciplines. De stad ademt Murf/ Murw. Bezoekers komen van over de hele wereld naar deze stad van makers en genieten van het experiment. Ook mensen zonder kaartje voelen dat er iets gaande is en hun nieuwsgierigheid wordt getriggerd. Ze maken kennis met alles wat schuilgaat onder de mainstream. Lokale ondernemers dragen allemaal hun steentje bij. “Het collectieve gevoel moet de hele stad overnemen, zodat echt iedereen een tegengeluid van het hapklare proeft.”

Dit jaar vindt Murf/Murw plaats op 1 en 2 oktober. Weekend- en dagtickets zijn verkrijgbaar bij theater De Nieuwe Vorst en online via: https://denieuwevorst.nl/programma/murfmurw-festival. Voor meer informatie over het festival: https://murfmurw.com

Benieuwd naar het magazine? Deze is te koop in de museumwinkel van De Pont, Café Berlijn, De Nachtzuster, Gianotten Mutsaers, Stoom013 en Boekhandel Livius de Zevensprong. Mail naar murfmurw@gmail.com voor meer informatie omtrent abonnementen.

Meer Stad van Makers