“Heb je een plan, dan zeg ik: prima, leg het een nacht onder je kussen en kijk wat je de volgende dag kunt bijschaven.”

Ondernemen is pionieren. Met de poten in de klei. Het is winst pakken en verlies nemen. Keihard op je smoel gaan en net zo hard je successen vieren. Ook in Tilburg zitten én stappen talloze ondernemers dagelijks in die verslavende rollercoaster. Make it in Tilburg gaat in deze reeks met hen in gesprek zodat ze jou kunnen inspireren met hun levenslessen en fuckups.

Torenhoge kosten, niet-leverbaar materiaal, strengere eisen op het gebied van stikstof en steeds minder vakmensen op de arbeidsmarkt. De bouwsector heeft het niet makkelijk. Maar in het kantoor van Peter Kamermans, directeur van Heerkens Van Bavel Bouw en directievoorzitter van Berghege Heerkens bouwgroep, is niets te merken van die stress. Met een brede glimlach om de mond vertelt hij in smeuïge anekdotes over zijn tijd tot nu toe bij het op-en-top Tilburgse familiebedrijf, dat dit jaar 120 jaar bestaat, en waarvan hij als eerste niet-Heerkens zestien jaar geleden directeur werd. Over hoe het bedrijf blijft groeien, ook nu, in moeilijkere tijden. En over de circulaire bouwhub, die Heerkens Van Bavel en Tilburgse partners Van der Weegen Bouw, Van der Zanden Moergestel, Reyrink, De Hilver Bouwmaterialen, Bouwstoffenservice Midden-Brabant, J.A. van Gisbergen en TTO Sloop & Infra samen oprichtten. Het is een soort opslag voor her te gebruiken sloopmateriaal, beschikbaar voor alle partners. “Wil je op dit vlak écht een verandering in gang zetten, dan heb je alle marktpartijen nodig. Dit moeten we met elkaar doen.”

LES #1 DE MENSEN BEPALEN HET SUCCES

Een sprongetje terug in de tijd, naar eind jaren tachtig, toen Peter afstudeerde als bouwkundige aan de TU Eindhoven. Zijn eerste baan had hij als werkvoorbereider bij de BAM, op een groot project in Eindhoven: het Heuvelplan (winkelcentrum, horeca en Muziekgebouw in één). Hij begon zijn loopbaan gewoon op de bouwplaats, en niet als manager of projectleider, want, zo vertelt Peter, na zo’n universitaire studie wéét je nog helemaal niet wat bouwen is. Leerzame jaren, zo blikt hij terug. “Ik heb daar twee dingen van meegenomen: a. bouwen is een mooi vak, en b. ik heb ontzettend veel respect gekregen voor de mensen die daar voor dag en dauw en in regen en wind staan te werken. Hun vakmanschap, dáár draait het om.” 

Niet de euro’s, de stenen of de prestigieuze projecten. Wat Peter trots maakt, écht trots, zijn toch vooral de mensen die samen Heerkens Van Bavel vormen. Ieder het allerbest in zijn of haar vakgebied, mensen die samen het familiebedrijf de afgelopen jaren nog groter, beter en sterker maakten. “Bouw een team om je heen met de allerbesten uit hun vakgebied", luidt Peters credo. "Het zijn uiteindelijk de mensen die het succes bepalen.” Dat betekent trouwens niet dat je alleen ja-knikkers om je heen verzamelt. Hij is zelf een tikkeltje eigenzinnig en soms een betweter, zegt Peter over zichzelf, en daarvoor is tegengas juist fijn. “Als je met dat team van allerbesten een goede discussie aangaat, dan kom je tot nog betere resultaten. Een cliché, maar toch: zonder wrijving geen glans.”

LES #2 KWALITEIT GAAT VOOR SNELHEID

Goed, beter, best. Het is een woordenreeks die Peter meermaals tijdens het gesprek herhaalt. “Heb je een plan, dan zeg ik: prima, leg het nog een nacht onder je kussen en kijk wat je er de volgende dag nog aan kunt bijschaven.” Alleen het allerbeste is goed genoeg. Dat gaat van het soort projecten - recent nog het nieuwe Willem I College in Den Bosch met een volledig houten draagconstructie of het Huis van Roosendaal dat het meest circulaire stadhuis van Nederland is geworden - tot en met de mensen die er aan werken: alles en iedereen mikt op het hoogste. 

Het kán toch niet anders dan dat het ook weleens ergens fout gaat? Peter, brede glimlach: “Natuurlijk! En dan denk ik soms ook: hoe moet het nu? Ik gun mezelf vijf minuten om te treuren. Die negatieve energie zet ik zo snel mogelijk om in iets positiefs.” De juiste focus helpt daarbij. En dat is voor hem dus, daar is hij weer, de kwaliteit. “In principe ronden we elk project volgens planning af. Maar soms lukt dat niet. Een klant kan daar best sacherijnig over zijn. Maar, leg ik dan uit, tijd is relatief. Dat een gebouw later klaar was dan gepland, dat is hij zo weer vergeten. Maar als bijvoorbeeld die tegels niet mooi recht zitten, dan ergert hij zich daar rot aan. En die ergernis blijft. Terwijl als de kwaliteit top is, je een gebouw krijgt waar je elke dag weer supertrots op kunt zijn. Kortom: kwaliteit gaat voor snelheid. Altijd.”

LES #3 FOCUS OP DE (MIDDEL)LANGE TERMIJN

Goed, er is steeds minder instroom op de vakopleidingen, dat geldt ook voor de bouw. En de arbeidskrapte duurt voort, ook in deze branche. Toch is bij Heerkens Van Bavel op dit vlak weinig stress te bespeuren. Er zijn vacatures, natuurlijk, maar het is nog lang niet zo gek dat het werk niet op tijd afkomt. Peter kijkt zelfs wat verbaasd naar andere bedrijven die nu met de handen in het haar zitten, vanwege chronisch gebrek aan personeel. Want dat er meer banen zijn dan mensen, dat zagen we toch al van mijlenver aankomen? Hij wel, in ieder geval, en dat komt misschien omdat hij de blik altijd richt op drie tot vijf jaar vooruit. “Alle keuzes die we hier maken, verbinden we aan de middellange tot langetermijnvisie. Daar hamer ik wel op." 

Drie overgebleven bossen bloemen in de directiekamer - de dag voor het interview vierden  tien personeelsleden hun 12,5 resp. 25 jarig jubileum - getuigen dat het personeelsbeleid van Heerkens Van Bavel - één van die zaken waar de langetermijnvisie nu zeer relevant is - goed uitpakt. En dat is: proberen mensen zo lang mogelijk, of toch in ieder geval voor een middellange termijn, aan het bedrijf te binden. Dat is één van de focuspunten uit de langetermijnvisie van het bedrijf, die er nu voor zorgt dat ze weinig last hebben van een banenoverschot. Een platte organisatie, betrokkenheid in alle lagen van het bedrijf en werken aan state of the art-projecten: dat zijn de drie belangrijkste redenen die personeel binnen het bedrijf houden. Naast een prima salaris en goede arbeidsvoorwaarden, natuurlijk. Peter: “Het mooie aan de bouw is, je ziet ons werk overal. Als je met onze mensen door de stad of door het land reist, zeggen ze trots: dit heb ik gebouwd, en dat heb ik gebouwd. Dat maakt het heel tastbaar. En als je dan ook nog eens op een goede manier met elkaar omgaan, en ruimte biedt voor persoonlijke ontwikkeling of andere wensen, dan is er toch geen reden om ergens anders te gaan werken?”

LES #4 DURF DUIDELIJKE KEUZES TE MAKEN

Toen Peter bij Heerkens Van Bavel begon, bouwden ze vooral nog in de stad en de regio. Denk: Tilburg Centraal Station (van vóór de recente verbouwing), het ING-kantoor aan de Spoorlaan, Pieter Vreedeplein, het Cobbenhagen gebouw op de campus van Tilburg University en het Elisabeth ziekenhuis. Trilt Peters telefoon nu, dan komt de oproep vaak van elders. Laatst nog, iemand van het Antonius ziekenhuis Utrecht. En ja, ook een contact van de Radboud Universiteit in Nijmegen belde over een project. Wij worden gevraagd, zo legt Peter uit, om mee te doen aan selecties en bouwteams. Dat geldt met name voor de marktsegementen waarin zijn bedrijf gespecialiseerd is, zoals zorg, onderwijs en Wetenschap. “Eigenlijk zou je ons de beste ambassadeurs van Tilburg kunnen noemen. Ze bellen ons vanuit het hele land, hè?” 

Het is een luxepositie: dat je niet hoeft te leuren met je spul, maar dat klanten je kennen en naar jou toe komen. Het geheim daarvan doet Peter met liefde uit de doeken. Zo moeilijk is het niet, laat hij weten: maak duidelijke keuzes. En wordt marktleider in je segment. Niet als de grootste, maar als de beste. Heerkens Van Bavel doet veel, zeker, van industrie tot en met retail en sport & leisure. Maar daarnaast staat het bedrijf in den lande toch vooral bekend als bouwer van ziekenhuizen en onderwijscomplexen. “En die netwerken zijn klein. Heb je een project goed gedaan bij de één, dan praat dat zich zo verder. Van het één komt dan het ander.”